Pasaport Nedir?

Pasaport, ülkelerin sınırlarından geçmemizi sağlayan, resmi makamlarca verilen belgeye denir. Ülkemizde 6 çeşit pasaport vardır. Öncelikle hangi pasaporta başvurmanız gerektiğini bilmiyorsanız veya daha detaylı bilgiye ihtiyacınız varsa, sizi “Pasaport Türleri” yazımıza alalım.

Başvurular Nereye Yapılır?

Umuma mahsus (bordo renkli) pasaport başvurularınızı, il ve ilçe nüfus müdürlüklerine, hususi (yeşil renkli) ve hizmet damgalı (gri renkli) pasaportlar için başvurularınızı il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine iletmeniz gerekir.

Randevu Nereden/Nasıl Alınır?

Randevular, İçişleri Bakanlığı’nın Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü sayfasından alınır. Aynı sayfa üzerinden, kimlik kartı ve sürücü belgesi için de randevularınızı alabilirsiniz. Genel olarak nüfusla ilgili pek çok işlem için randevularınızı yine bu sayfa üzerinden alabilirsiniz.

Nüfus Müdürlüğü’nün ana ekranında sol üst köşede bulunan “Randevu Al” sekmesine tıkladığımızda bizi bu ekran karşılıyor. Sonrasında “Pasaport” sekmesine tıklıyoruz. Karşımıza çıkan uyarı ekranını okuyup kabul ettikten sonra ise, başvuracağımız pasaport türünü seçerek, gireceğimiz kimlik bilgilerinin olduğu sayfa ekrana geliyor.

Bu ekran üzerinden Umuma Mahsus Pasaport (Bordo), Hizmet Pasaportu (Gri) ve Hususi Pasaport (Yeşil) başvurusu yapabiliriz. Hangi pasaportu seçeceğinize emin değilseniz, öncelikle Pasaport Türleri hakkındaki yazımızı okuyabilirsiniz.

Pasaport türünü tıklayıp, kimlik bilgilerimizi de eksiksiz doldurduktan sonra açılan ekranda, başvuracağımız il ve ilçe seçimini yapıyoruz.

Burada bilmemiz gereken en önemli nokta, başvuruyu Türkiye’deki herhangi bir nüfus müdürlüğünden yapabiliyor olmamız. Bazı özel zamanlarda, uzun resmi tatillerin öncelerinde veya aralık ayında (Yeni yılla birlikte pasaport harçlarına zam gelebiliyor.) yoğunluk olabiliyor. Böyle zamanlarda, daha boş olup daha erken randevu veren ilçeleri, hatta size yakın illeri tercih edebilirsiniz. Mesela ocak ayında yaptığımız bir tatil planı için aralık ayında İstanbul’da randevu bulamamıştık. İzmir’in Menderes ilçesinden randevu alıp çok rahat bir şekilde halletmiştik. Şehir merkezindeki yoğun ilçelerdense, daha kırsal bölgelerde randevuların daha müsait olabileceğini ve işlerinizin daha hızlı yürüyebileceğini de unutmayın.

Bu ekranda il seçimi yaptıktan sonra, sistem en yakın tarihli randevulara göre ilçeleri sıralar. Başvuru yapabileceğiniz ilçeye ait doluluk oranına da bakarak size uygun olanı seçebilirsiniz.

İlçe seçimini yaptıktan sonra ileri dediğimizde ise kişi seçme ekranı karşımıza geliyor. Girdiğimiz kimlik bilgilerine göre, şahsın kendisi, eşi, çocukları, annesi ve babası için randevu alabiliyoruz.

Sol taraftaki kişi listesinden randevu almak istediğimiz kişinin yanındaki “Ekle” sekmesine tıkladığımızda seçilen kişi sağ taraftaki listeye ekleniyor. 

Tarih yazan bölümdeki oklarla sağa sola ilerleyerek size uygun tarihi belirleyebilir, zaman çizelgesinden de istediğiniz zamanı seçebilirsiniz. Bu son sayfayı da doldurduktan sonra pasaport randevunuzu almış bulunuyorsunuz. 🙂

Randevuyu aldık, şimdi sıra belgeleri hazırlamakta!

Bordo (Umumi) Pasaport İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

• T.C. kimlik kartı, nüfus cüzdanı veya geçici kimlik belgesi,
• Son altı ay içerisinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf ,
• Yasal temsilcilerinin başvuru esnasında hazır bulunmamaları halinde; kısıtlı veya ergin bireyler için muvafakatname,
• Öğrencilerin harçsız pasaport başvurularında; “Öğrenci Belgesi” (Başvuru esnasında sistemde öğrencilik durumu gözüküyorsa, belge talep edilmiyor.)
• Başvuru öncesinde pasaport defter ve harç bedelinin ödenmesi (Ödeme yapıldığında sistem üzerinden görüntülenebildiğinden başvuru sırasında ayrıca makbuz/dekont talep edilmeyecektir.)
• Eski pasaportunuz (Önceden alınmış ve henüz iptali yapılmamış pasaportların başvuru esnasında getirilmesi gerekmektedir.)

Yeşil (Hususi) Pasaport İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

• T.C. kimlik kartı, nüfus cüzdanı veya geçici kimlik belgesi,
• Son altı ay içerisinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf,
• Çalışan kamu görevlileri, ihracatçılar ve avukatlar için hususi damgalı pasaport talep formu,
• “Emeklilik veya çekilme nedenleri ile görevinden ayrılanlar için bir defaya mahsus kadro durumunu gösterir elektronik veya ıslak imzalı resmi yazı (Bu belgeyi kişilerin son görev yaptığı kurumlardan almaları gerekmektedir.)
• Birinci derece kadro ile emekliliğe hak kazanmış olan belediye başkanları için; Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı’ndan alınan durumlarını gösterir resmi yazı,
• Yasal temsilcilerin başvuru merkezinde hazır bulunamaması durumunda, kısıtlı veya ergin olmayan kişiler için muvafakatname,
• Ebeveynlerinin hakkından dolayı hususi damgalı pasaport alacak çocuklar için; “Öğrenci Belgesi” (Sistemde öğrencilik durumunun doğrulanması halinde belge talep edilmiyor. ) (Not: Ergin olmayan çocukların öğrenci olmamaları halinde 18 yaşına kadar hususi damgalı pasaport verilir. )
• Ebeveynlerinin hakkından dolayı hususi damgalı pasaport alacak engelli ergin çocuklar için “Sağlık Raporu”
• Eski pasaport (Daha önceden alınmış ve iptali yapılmamış pasaportların başvuru esnasında getirilmesi gerekmektedir. )
• Başvuru öncesinde pasaport defter bedelinin ödenmesi gerekmektedir. (Hususi pasaportlar harçtan muaftır. Sadece defter bedeli ödenecektir. Sistem üzerinden ödeme bilgileri görüntülenebildiğinden, başvuru esnasında makbuz/dekont talep edilmeyecektir.)

Gri (Hizmet Damgalı) Pasaport İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

• T.C. kimlik kartı, nüfus cüzdanı veya geçici kimlik belgesi,
• Son altı ay içerisinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf,
• Hizmet damgalı pasaport talep formu,
• Kamu görevlisi olmayanlar için talep formu ile birlikte görev onayı,
• Ebeveynlerinin hakkından dolayı hizmet damgalı pasaport alacak olan çocuklar için “Öğrenci Belgesi” (Sistemde öğrencilik durumunun doğrulanması durumunda belge talep edilmeyecektir.) (Not: Ergin olmayan çocukların öğrenci olmamaları halinde 18 yaşına kadar hak sahibinin pasaport süresi dikkate alınarak hizmet damgalı pasaport verilir.)
• Ebeveynlerinin hakkından dolayı hizmet damgalı pasaport alacak engelli ergin çocuklar için “Sağlık Kurulu Raporu”
• Yasal temsilcilerinin başvuru esnasında hazır bulunmamaları halinde; kısıtlı veya ergin olmayan kişiler için muvafakatname,
• Eski pasaport (Daha önceden alınmış ve iptali yapılmamış pasaportların başvuruda getirilmesi gerekmektedir.)
• Başvuru öncesinde pasaport defter bedelinin ödenmesi. (Hizmet damgalı pasaportlar harç bedelinden muaftır. Ödeme bilgileri sistem üzerinden görüntülenebildiğinden, başvuru esnasında herhangi bir dekont/makbuz talep edilmeyecektir.)

2025 Pasaport Defter ve Harç Bedeli Ne Kadar? Kimler Harç Bedelinden Muaf?

2025 yılı için pasaport defter ve harç bedellerini aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz. Belirtilen miktarlar, 2025 yılına ait olup, Hazine ve Maliye Bakanlığınca her yıl güncellenmektedir.

*Hususi ve hizmet damgalı pasaportlar harç bedelinden muaftır.

Ayrıca,

• Tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış öğrencilere,
• Yabancı memleketlere öğrenim için gideceklere,
• Uçuş ekibi personeline,
• Kültürel, ticari, sosyal bir fayda için veya yüksek lisans ve doktora öğrenimi görmek isteyen ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın izni ile yurtdışına gidenlere,
• Spor, gezi, kültürel, ticari ve sosyal bir menfaat için Rektörlük, Dekanlık, Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü izni ile yurtdışına gidenlere

harçsız umuma mahsus (bordo) pasaport düzenlenmektedir.

*18 yaşından küçük olan bireylere, en fazla 5 yıllık pasaport veriliyor.

*Pasaport harç ve defter bedeli, vergi dairesi müdürlüklerine, PTT şubelerine, anlaşmalı bankalara (Anlaşmalı bankaların listesi için buraya tıklayabilirsiniz.) veya Gelir İdaresi Başkanlığı’na ait https://ivd.gib.gov.tr internet adresi üzerinden ödeyebilirsiniz. (Yapılan ödemeler artık sistem üzerinden görüntülenebildiğinden, başvuru esnasında ekstra makbuz veya dekont istenmemektedir.

*Başvuru yapmamanız halinde, ödenmiş olan pasaport harç ve defter bedelleri vergi dairesi müdürlüklerinden iade alınabilmektedir.

Eğer aktif bir şekilde yurtdışına seyahat ediyorsanız, bizim tavsiyemiz 10 yıllık pasaporta başvurmanız yönündedir. Çünkü, bazı ülkelere kabul şartları arasında, pasaportunuzun ülkeye giriş yaptığınız gün itibariyle 6 ay geçerlilik süresi olması vardır. Bu da 1 yıl süresi olan pasaportunuzun 6. ayın sonunda kullanımını kısıtlanması demektir.

Ayrıca, bazı ülkelerin verdiği vizeler uzun süreli olabilir. (Mesela Amerika’nın genel olarak 10 yıllık vize verebilmesi gibi) Pasaportunuzun uzun süreli olması sizi bu gibi durumlarda ekstra işlem yükünden kurtarır.

 

 

Kısa Kısa Bilmeniz Gerekenler

• Bir kişi en fazla 2 adet geçerli pasaport alabilir. Bir kişi iki adet pasaportu ne yapar demeyin. Özellikle schengen vizesi sürecinde verdiğimiz pasaportun bize geri dönmesi uzun sürebiliyor. Çokça seyahat ediyorsanız ikinci pasaport almak sizi kurtarabilir. (Öğrencilere verilen ücretsiz pasaport hakkı, ikinci pasaportlarda geçerli değil.)
• Pasaport başvurusu için biyometrik fotoğraf her yaş grubundan isteniyor. Biyometrik fotoğraf, yüz tamamen görünür şekilde ön cepheden çekilmiş 50mmx60mm ebatlarında, gözler, yüzler, alın, yüz, çenenin tamamen açık olduğu ve renkli cam veya güneş gözlüğü kullanılmayan, son 6 ay içerisinde çekilmiş olan biyometrik fotoğraflar kabul edilmektedir.
• Muvafakatname, ergin olmayan ve kısıtlıların, pasaport alabilmeleri için yasal temsilcileri tarafından noterler ve dış temsilciliklere düzenletilen belgedir. Boşanma durumlarında, ergin olmayan çocukların velayeti kimde ise onun muvafakatı yeterlidir. Çocuklar için her pasaport başvurusunda yeni bir muvafakatname düzenlenir. Anne ve babanın başvuruya gelemediği durumlarda, çocuklara pasaport düzenlenmesine ilişkin yasal temsilcilerin muvafakatnamesi ile, başvuruya gelecek ergin bireyin, çocukların pasaport başvurusuna yönelik işlemleri yürütebilmesi için, anne ya da babanın herhangi biri tarafından verilmiş vekaletname ibraz etmesi gerekmektedir.
• Geçerliliği devam eden umuma mahsus pasaportun yenilenmesi durumunda, kalan kullanım süresi yeni düzenlenen umuma mahsus pasaportun geçerlilik süresine eklenir.
• Pasaportlar, başvurduktan 1-4 gün sonra PTT kargo ile tarafınıza ulaştırılır. Adrese teslim edilemeyen pasaportlar, 10 gün boyunca PTT şubesinde bekletilmekte olup, hala alınmadığı takdirde müracaat esnasında belirtilen başvuru merkezine teslim edilir. Başvuru ve teslim sürecinizi e-Devlet sistemi üzerinden ya da Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün internet sitesi üzerinden takip edebilirsiniz.
• Pasaportlar, ergin kişilerin kendisine veya başvuru esnasında belirttiği kişiye teslim edilirken, ergin olmayan bireylerin pasaportları, velisine, vasisine veya kayyuma, yada başvuru esnasında bunların belirttiği kişilere teslim edilir.
• Pasaportun kaybedilmesi halinde, yurtiçinde, il veya ilçe nüfus müdürlüklerine, yurtdışında ise dış temsilciliklere bildirimde bulunulması gerekmektedir. Kayıp olarak bildirilen pasaport bulunursa, yine yurtiçi için il veya ilçe nüfus müdürlüklerine, yurtdışı içinse dış temsilciliklere bilgi verilerek gereken güncellemenin yapılması sağlanır.
• Başvuruda ibraz edilen eski pasaportta, vize/oturma izni varsa, bu sayfalar iptal edilmeden hamiline teslim edilir.